Interview: Wat doet een directeur van een theater?

Wie ben je?

“Ik ben Christiaan van Arkel, 27 jaar.”

Waar werk je en wat doe je voor werk?

“Ik werk in de Muze. Ik ben de directeur. Ik heb de dagelijkse leiding en ik regel de programmering. Ik zorg er dus samengevat voor dat alles goed verloopt.”

Wilde je dit werk al doen toen je op de middelbare school zat?

“Ja, dit was wel iets wat ik op mijn wensenlijstje had staan. Ik had alleen nooit gedacht dat ik dit al zo vroeg in mijn carrière zou doen op dit niveau. Ik vond het altijd al leuk om naar het theater te gaan. Ik heb zelf toneel gespeeld, maar in de tijd dat ik zelf op het podium stond, ontdekte ik dat ik toch liever iets achter de schermen wilde doen. Wel iets met kunst en cultuur.”

Hoe heb je deze baan gekregen en hoe heb jij jezelf onderscheiden van de andere sollicitanten?

“Ik heb al vanaf dat ik 16 jaar was in de Muze gewerkt. Het bedrijf kende mij al en ik kende het bedrijf. Ik had de juiste werkervaring en de juiste opleiding. Wat ook heel belangrijk was, is dat ik tijdens mijn sollicitatiegesprek goed kon vertellen wat mijn ambities waren voor de Muze. Ik heb duidelijk aangegeven hoe we het aanbod konden uitbreiden en specifieker konden maken. Kortom: Hoe de Muze succesvoller kan worden in mijn ogen.”

Wat doe je de hele dag als directeur van de Muze?

“Mijn werk loopt heel erg uiteen. Je bent vooral veel bezig met het aansturen/coachen van mensen. We zijn met ongeveer tien vaste mensen en met een groot team van ongeveer 15 oproepkrachten. Denk aan de mensen van de techniek, achter de balie voor de kaartverkoop en de personen achter de bar. Daarnaast werken we ook met een grote groep vrijwilligers.

Je bent ook bezig met marketing. Bijvoorbeeld met hoeveel kaarten er per voorstelling worden verkocht. Worden er niet genoeg kaarten verkocht, dan gaan we met het team kijken hoe we dat kunnen verbeteren. Subsidies aanvragen is ook onderdeel van mijn baan. Maar het kan ook ineens zo zijn dat ik heel snel cola moet laten leveren omdat de cola op is.

Daarnaast moet ik eigenlijk ook tijd maken voor het strategische deel van mijn werk, zoals kijken waar we heen willen met de Muze over vijf jaar. En wat we daarvoor moeten doen. Ik moet dus een balans vinden voor wat nu moet en wat er goed is voor in de toekomst. Niet altijd makkelijk…”

Wat vind je het leukste aan je werk?

“Het leukste vind ik plannen maken om de Muze beter op de kaart te zetten en te kijken naar hoe we meer publiek kunnen aantrekken. En nadenken over nieuwe doelgroepen zoals jongeren. Wat zouden we dan moeten doen om die doelgroep meer aan te trekken? Tijdens het maken van een programma verdiep ik me in de doelgroep en bied ik een apart assortiment aan, zodat we ook meer jongeren ontvangen in de Muze.”

Wat vind je het minst leuk?

“Het minst leuke werk vind ik de klusjes die snel moeten gebeuren, zoals foutjes die gemaakt zijn herstellen. Als er iets met de website aan de hand is moet ik iemand bellen die de website beheert en dat kan oplossen. Zeker als er zaken zijn die niet meteen opgelost kunnen worden en je tien keer moet bellen. Dat is niet echt leuk.”

Waar ben je het meest trots op in jouw carrière?

“Eerlijk gezegd dat ik ben aangenomen voor deze baan als directeur. Ik dacht eerst dat het solliciteren op een directiefunctie te ambitieus was. Maar de mensen om mij heen dachten dat ik het wel zou kunnen, ondanks dat ik nog vrij jong ben voor een directeur. Een voordeel was natuurlijk dat ik het bedrijf al 12 jaar kende. Daarom hoefde ik het bedrijf zelf niet te leren kennen, maar kon ik mij direct focussen op de zaken die voor mij nieuw waren als financiën, strategie etc.”

Wat moet je heel goed kunnen voor deze baan?

“Overzicht houden en snel kunnen schakelen is heel belangrijk. Hier had ik in het begin nog veel moeite mee. Ik wil alles direct heel goed doen, maar dat kost veel tijd. En dan mis je weer iets dat op korte termijn af moet zijn. Je moet af en toe streng zijn voor jezelf wat betreft je tijdsbesteding: een uur aan het plan werken en dan de andere dingen op de to do lijst afwerken. Als ik dan tussendoor vragen krijg probeer ik te kijken of het morgen kan.”

Wat wil je bereiken op de top van je carrière?

“Ik zou het heel leuk vinden op termijn om een soortgelijke functie te doen, maar dan voor een groter theater in een grote stad. Dus een met meer zalen en meer programma’s tegelijkertijd. Ook een studio erbij lijkt mij heel leuk. Daarmee bied je een podium aan net afgestudeerden mensen die nog kleiner publiek hebben.
Wat ik ook heel leuk zou vinden is om voor een theaterproducent te werken.”

Heb je gestudeerd?

“Ja, ik heb HBO-media en entertainment management bij Inholland Den Haag gedaan. Hier leerde ik veel over marketing en evenement organisatie. Marketingmodellen om klanten te werven, draaiboeken maken etc. Ik kon met die opleiding direct aan het werk gaan, maar ik had meer behoeft aan theoretische diepgang.

Ik ben toen een Bachelor Film- en Literatuurwetenschap gaan doen. Hier leer je onder andere waarom het ene boek wel interessant is qua opbouw en het andere boek niet.

Als laatste studie deed ik een Master in Book and Digital Media Studies. Dat is een combinatie van boekwetenschap en informatieoverdracht: hoe nemen mensen informatie tot zich. Vroeger in boeken en nu via nieuwe media. Daarnaast houdt de studie zich ook bezig met de vraag: Hoe maak je cultureel erfgoed digitaal toegankelijk?”

Komt jouw studie van pas in jouw baan?

“De combi tussen praktisch en theoretisch is wel heel handig nu. Ik kan goed onderscheiden wat we nodig hebben in het theater en hoe mensen daarop reageren. Hier kan ik een analyses van maken en dan een nieuwe programmering daarop baseren. Daarnaast kan ik mijn praktische HBO-kennis gebruiken om bezoekers te werven en het hier draaiende te houden.”

Welke studie had je nog willen doen achteraf gezien?

“Een financiële opleiding zou handig zijn geweest. Het is goed om hier meer van te weten, zeker als je beslissing op financieel gebied moeten maken. Dat geeft je dan meer zekerheid.”

Stel je moet kiezen tussen doorstuderen (een bachelor of een master) of starten met werken: wat zou jij dan aanbevelen?**

“Voor mij persoonlijk is de master heel goed geweest. Ik had het idee dat ik nog iets miste in mijn kennis. Als je dat gevoel niet hebt, kun je gaan werken en tijdens het werk bijleren. Maar als je jong bent en je weet nog niet wat je wilt doen of je hebt het gevoel dat er nog kennis ontbreekt dan zou ik zeker een vervolgstudie doen. Werken kan altijd nog. En als je eenmaal werkt dan doe je het niet snel meer. Studeren in combinatie met werk is veel. En een jaar stoppen om te gaan studeren als je net gewend bent aan een fijn salaris is ook een hele grote stap.”

Heb je overwogen om voor jezelf te starten als ondernemer (zzp’er)?

“Ja, dat heb ik overwogen. Tot nu niet gedaan omdat ik voor mezelf besloot om eerst voor een baas te werken en te kijken hoe dat is, ook om te leren. Want als je voor jezelf begint moet je ook heel veel van andere zaken weten. Ik dacht eerst dat in deze sector je alleen maar als zzp’er kon werken in losse projecten. Een theaterstuk draait soms maar een seizoen en daarna ga je door naar de volgende. Die veelzijdigheid ben ik ook echt wel naar op zoek. Nu heb ik het geluk dat ik de diversiteit in deze functie heb gevonden. Ik sluit niet uit dat ik ooit nog een als zzp’er aan de slag ga.”

Wat is het voordeel om voor een baas te werken ten opzichte van een zzp’er?

“Ik heb veel verantwoordelijkheid, maar je hebt toch de zekerheid van werk. Als zzp’er moet je zelf zorgen dat er steeds werk voor je is. Soms moet je vier opdrachten tegelijkertijd doen en dan is er weer een paar maanden niets. Daar moet je ook tegen kunnen.”

Zijn er ook nadelen aan een vaste baan?

“Ja, bijvoorbeeld als ik een leuk project zou tegen komen. Of een leuke master. Dat kan ik er niet zomaar bij doen.”

Zie jij jezelf dit doen tot je pensioen?

“In dit theater niet, dat zou wel heel lang zijn. Nu werk ik er al twaalf jaar in verschillende rollen, dus het blijft afwisselend. Ik wil echt iets bijgedragen hebben als ik ooit weg ga. Maar het is goed voor mijzelf en voor de Muze om na verloop van tijd, misschien over vijf tot tien jaar weg te gaan, dan is er weer ruimte voor nieuw bloed.”

Wie is jouw grootste voorbeeld?

“Ik heb veel bewondering voor Ivo van Hove. Hij is theaterregisseur en directeur van Internationaal Theater Amsterdam. Hij zet de koers en hij maakt de voorstelling. Hij is niet bang om te vernieuwen, hij maakt wat hij wilt maken, durft risico’s te nemen en heeft een hele andere stijl van theater maken. Daarnaast is hij ook nog directeur. Dat vind ik echt knap. Hij is bezig met subsidie vanuit Nederland of Amsterdam. Je moet dan sterk in je schoenen staan om met gemeenschapsgeld iets bijzonders te maken, iets innovatiefs.”

Hoe houd jij jezelf gezond en in balans?

“Goede vraag.. Ik werk officieel 36 uur per week. Maar ik heb in het begin gezegd: ik ga vijf dagen 8 uur werken, dus 40 uur per week werk. Nu neem ik toch één keer in de twee weken een vrije dag om op te laden. Je moet accepteren dat je niet alles direct kan doen. Stap voor stap. Het is ook belangrijk om af en toe iets anders te doen, bijvoorbeeld gewoon lekker eten in de avond en niet altijd met de Muze bezig zijn. Je moet goed realiseren dat er ook een leven is naast je baan.”

Heb jij tips voor jongeren die nog niet weten wat ze willen doen?

“Vooral veel vragen stellen aan mensen die het werk doen in de richting wat jij leuk vindt. Voor mij als directeur is het altijd leuk als ik vragen krijg van jonge mensen om ze te helpen om keuzes te maken. Ik denk dat alle mensen dat leuk vinden.”

Heb je tips voor jongeren zodra ze in hun eerste baan beginnen?

“Wees nieuwsgierig, stel vragen, stel je welwillend op, werk met passie. Projecten op tijd afronden en altijd op tijd hulp vragen als je het niet weet. Niet blijven piekeren, hulp vragen is veel beter.”